Banghay-aralin sa Filipino VI
I.Layunin
Pagkatapos ng
klase, ang mga mag-aaral ay inaasahan na:
a.naipapaliwanag
ang karaniwan at di-karaniwang pangungusap;
b.natutukoy
ang posisyon ng simuno at panaguri; at
c.
masiglang nakikilahok sa mga Gawain sa loob ng klase.
II.Paksa
Karaniwan at
di-karaniwang Pangungusap
Sanggunian: Hiyas sa Wika VI
Kagamitan: mga larawan
III.Pamamaraan
a.Panimulang
Gawain
b.Pagganyak
Narito ang mga
halimbawa ng larawan. Sinong nakabubuo ng pangungusap kaugnay sa mga larawang
ito?
c.Pagtalakay
Simuno – bahagi
ng pangungusap na pinag-uusapan
Panaguri –
nagsasabi tungkol sa simuno. Sa tulong ng nga ito malalaman mo o masusuri ang
ayos ng pangungusap.
Panaguri +
simuno = karaniwang ayos ng pangungusap
Simuno +
panaguri = di-karaniwang ayos ng pangungusap
Ibig sabihin
nasa karaniwang ayos ang pangungusap kapag ang panaguri ay nauuna kaysa sa
simuno at kapag simuno naman ang nauuna sa panaguri ang pangungusap ay nasa di-karaniwng
ayos ng pangungusap. Kalamitang may ay ang pangungusap na nasa
di-karaniwang ayos ng pangungusap.
Halimbawa:
1. Mahilig
kumain ng gulay si Ana.
2. Halos sirain
na ng bagyo ang mga bahay sa tabing dagat.
3. Bigyan ng
katarungan si Mang Gusting.
Kung ang
karaniwang ayos ng pangungusap ay nais baguhin sa di karaniwang ayos. Narito
ang halimbawa nito na nakasulat nang pahilig.
1. Mahilig
kumain ng gulay si Ana.
Si ana ay mahilig kumain ng gulay.
2. Halos sirain
na ng bagyo ang mga bahay sa tabing dagat.
Ang mga bahay sa tabing dagat ay halos
sirain na ng bagyo.
3. Bigyan ng
katarungan si Mang Gusting.
Si ang gusting ay bigyan ng katarungan.
d.Pagsasanay
(Pangkatang gawain)
Hahatiin ang
mag-aaral sa 6 na grupo at sasagutan nila ang puzzle. Paunahan sa pagkopya at
pagsulat ang unang makakatapos ay makakakuha ng mataas na point.
Pahalang
1. tawag sa
pangungu na nauuna ang simuno
2. binubuo ng
mga lipon ng salita na nagpapahayag ng buong diwa.
5. kalimitang
ginagamit ng karaniwang pangungusap
6. ang
pinag-uusapan sa pangungusap
Pababa
2. tawag sa
pangungusap na nauuna ang panaguri
4. nagsasabi
tungkol sa simuno
IV.Pagtataya
Tukuyin gng
simuno at panaguri sa mga pangungusap. Bilugan ang simuno at panaguri. Isulat
sa patlang kung ang pangungusap ay karaniwan o di-karaniwan.
__________1. Ang
mga Pilipino ay may malaking respeto ky Dr. Jose Rizal.
__________2.hinihiling
ng mga mamamayan ng nasalanta ng bagyo na bisitahin sila ng pangulo.
__________3.
Hinahangaan ng mga Pilipino si Manny Pacquiao sa husay nito sa larangan ng
boxing.
__________4. Siya
ay nagpunta sa Maynila upang magpakadalubahasa sa siyensa.
__________5. Si
Gng. Lolita ay tinanghal na natatanging guro sa taong ito.
V.Takdang-Aralin
Gumupit ng isang
larawan na gusto mong matanggap sa iyong kaarawan. Idikit ito sa short bond
paper. Sumulat ng tig-dalawang pangungusap at tukuyin ang posisyon ng simuno at
panaguri at kung ito’y nasa karaniwan o di-karaniwang ayos.